Marka Nedir

Marka, bir işletmenin mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırt edebilmesini sağlayan işaretlerdir. Bu işaretler, kişi adları da dahil olmak üzere, sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çeşitli biçimlerde olabilir. Önemli olan bu işaretlerin çizimle görüntülenebilmesi, benzer şekilde ifade edilebilmesi, baskı yoluyla yayımlanabilmesi ve çoğaltılabilmesidir.

Markama patent alabilir miyim?

Hayır. Başvuru sahipleri arasında sıkça rastlanılan bu yanlış soru, marka ve patent kavramlarının yeterince anlaşılmamasından ileri gelmektedir. Marka; işletmelerin mal ve hizmetlerini birbirlerinden ayırt etmeye yarayan sözcükler, şekiller, harfler veya sayılar gibi çeşitli işaretleri ifade eder. Öte yandan, patent teknik özelliklere sahip buluşların korunması için kullanılan bir terimdir. Hem markalar hem de patentler, Türk Patent Enstitüsü tarafından tescil edilmektedir.

Marka tescilinin avantajları nelerdir?

Marka tescili, sahibine, tescil kapsamında yer alan mal ve hizmetler üzerinde, markanın izinsiz kullanımını engelleme hakkı tanır. Marka sahibi, markayı kendisi kullanabileceği gibi, başkalarına da kullanım izni verebilir. 556 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de, markanın izinsiz kullanılmasına karşı önemli yaptırımlar öngörülmüştür.

Marka tescil başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır, başvurudan sonraki süreç nasıldır.

Marka tescil süreci genellikle 8 ay civarında tamamlanmaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumu (TPE) tarafından eksiksiz olarak alınan marka başvuruları, veri girişi, mal ve hizmetlerin kodlanması, arama ve inceleme adımlarından geçer. Eğer ret gerektiren bir sebep bulunmazsa, başvuru üç ay süreyle Resmi Marka Bülteni’nde yayımlanır. Bu süre zarfında herhangi bir itiraz gelmezse, başvuru sahibinden tescil için gerekli eksik evraklar talep edilir. Eksikliklerin belirlenen süre içinde tamamlanması durumunda, Marka Tescil Belgesi hazırlanarak başvuru sahibine iletilir. Eğer başvuru, ilk inceleme esnasında ya da yayımlanan itirazlar sonucunda kısmen veya tamamen reddedilirse, başvuru sahibinin iki ay içinde Enstitü kararlarına itiraz etme hakkı vardır. İtirazlar değerlendirildikten sonra yeni kararlar postayla başvuru sahibine bildirilir. Başvurulara itiraz geldiği takdirde tescil süreci bir yılı aşabilir. Detaylı bilgiler için Marka Başvuru Kılavuzu’na başvurabilirsiniz.

Marka koruma süreleri ne kadardır?

* Enstitü tarafından tescil edilen markalar başvuru tarihinden itibaren 10 yıl süre ile korunur. 10’ar yıllık sürelerle yenilemek suretiyle koruma süresini sınırsız olarak uzatmak mümkündür.

Marka yenileme başvurusu ne zaman yapılmalıdır?

* Marka yenileme başvuruları, korumanın sona erdiği ayın son gününden 6 ay önce başlar ve korumanın sona erdiği ayın son günü sona erer. Cezalı yenileme ücreti ödemek şartıyLa, bu sürenin sona ermesinden sonraki 6 ay içerisinde de marka yenileme talebinde bulunulabilir. Bu süre içerisinde yenilenmeyen markalar hükümden düşer.

Marka kullanımı zorunlu mudur?

* Evet. Markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu Kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde, marka mahkeme kararı ile iptal edilir (556 Sayılı KHK Md. 14).

Hangi durumlarda marka kullanılmış kabul edilir?

* Aşağıda belirtilen durumlar markayı kullanma kabul edilir.
a)Tescilli markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması,
b)Markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması,
c)Markanın, marka sahibinin izni ile kullanılması,
d)Markayı taşıyan malın ithalatı

Rüçhan hakkı nedir?

* Paris Sözleşmesine taraf ülkelerden birinde daha önceden marka tescil başvurusunda bulunanlar bu başvuru tarihinden itibaren altı ay içerisinde Türkiye’de de aynı marka için başvuruda bulunurlarsa önceki markaya dayalı olarak Türkiye’de rüçhan hakkından yararlanabilirler. Bu durumda, Türkiye’de yapılan bu başvuru, kendisinden önce fakat rüçhan hakkında esas teşkil eden ülkedeki başvurudan sonraki başvuruların önüne geçer.Tescil başvurusunda bulunulan markanın, son altı ay içerisinde, tescil kapsamındaki ürünler üzerine konularak, Türkiye’de veya Paris Sözleşmesine taraf bir ülkede açılan milli veya milletlerarası sergilerde teşhir edilmesi halinde bu teşhire dayalı olarak da rüçhan talebinde bulunulabilir.

Madrid Sistemi Nedir? TPE’de tescil ettirdiğim marka bütün dünyada koruma sağlar mı? TPE’de tescil ettirdiğim marka bütün dünyada koruma sağlar mı? TPE’de tescil ettirdiğim marka bütün dünyada koruma sağlar mı?

* Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin Madrid Sistemi, tek bir başvuru ile sisteme taraf toplam 79 ülke ve Avrupa Topluluklarında başvuru yapma imkanı sağlayan bir sistemdir. Sistem Madrid Anlaşması ve Madrid Protokolünden oluşmaktadır. Türkiye sadece Madrid Protokolüne taraf olduğu için Türk Patent Enstitüsü aracılığıyla yapılan uluslar arası marka tescil başvurularında Protokole taraf olan ülkeler için tescil talebinde bulunulabilir. Madrid Sistemine taraf ülkelerin güncel listesi için http://www.wipo.int/madrid/en/ adresini ziyaret edebilirsiniz.

Madrid Protokolü çerçevesinde elde edilen bir uluslar arası marka tescili bütün dünyada geçerli bir koruma mı sağlar?

* Hayır. Madrid Protokolü çerçevesinde elde edilen bir uluslararası tescil sadece başvuru sırasında belirlenen ve yapılan inceleme sonucu marka tescili kabul edilen ülkelerde koruma sağlar.

Madrid Protokolü çerçevesinde yapılacak bir uluslararası başvurunun ücreti nedir?

* Evet. Madrid Protokolü çerçevesinde uluslararası marka başvurusunun, marka sahibi, marka örneği, mal ve hizmetler açısından esas başvuru/tescille uyumlu olması zorunludur. Uluslar arası başvuruda tescili talep edilen mal ve hizmetler esas markanın mal ve hizmet listesinden daha dar kapsamlı olabilir ancak daha geniş kapsamlı olamaz.

Madrid Protokolü çerçevesinde bir uluslararası başvuru yapabilmek için TPE’de ulusal marka başvurusunda bulunmak zorunlu mudur?

* TPE aracılığıyla Madrid Protokolü çerçevesinde uluslar arası marka başvurusunda bulunmak için Türkiye’de tescilli ya da başvuru halinde bir markanızın bulunması zorunludur. TPE’de kayıtlı başvuru halinde ya da tescilli markası bulunmayanlar yeni bir marka ulusal başvurusu yaparak bu başvuruyla aynı anda uluslar arası marka başvurusunda bulunabilirler.

Madrid Protokolü çerçevesinde yapılacak uluslararası başvurunun bu başvuruya dayanak oluşturan ulusal başvuru/tescille (esas başvuru/tescil) uyumlu olması zorunlu mudur?

* Evet. Madrid Protokolü çerçevesinde uluslararası marka başvurusunun, marka sahibi, marka örneği, mal ve hizmetler açısından esas başvuru/tescille uyumlu olması zorunludur. Uluslar arası başvuruda tescili talep edilen mal ve hizmetler esas markanın mal ve hizmet listesinden daha dar kapsamlı olabilir ancak daha geniş kapsamlı olamaz.

Madrid Protokolü çerçevesindeki bir uluslararası başvuru hangi dilde yapılmalıdır?

* Madrid Protokolü ile taraf ülkelere İngilizce, Fransızca ve İspanyolca olmak üzere üç farklı dil alternatifi getirilmekle birlikte TPE aracılığıyla yapılacak uluslararası başvuruların İngilizce yapılması gerekmektedir.

Uluslar arası başvuruların koruma süresi ne zaman başlar?

* Madrid Protokolü çerçevesinde yapılan uluslar arası başvuruların koruma süresi, başvurunun WIPO’ya 2 ay içerisinde gönderilmesi halinde, başvurunun ulusal ofis (TPE) tarafından alındığı tarihten itibaren başlar. Başvuru ulusal ofis tarafından alındığı tarihten itibaren iki aydan daha sonra gönderilirse koruma süresi başvurunun WIPO tarafından alındığı tarihte başlar.
Ulusal ofis tarafından iki ay içerisinde gönderilebilmesi için başvurunun usulüne uygun ve eksiksiz yapılmış olması gerekmektedir.

Uluslar arası başvuruların tescil süresi nedir?

* Uluslar arası bir marka başvurusunun, WIPO tarafından belirlenen ülkelere bildirim tarihinden itibaren, ülkelerin tercihine göre en çok 12 veya 18 aylık süreler içerisinde sonuçlandırılması gerekmektedir. Ülkeler tarafından tercih edilen sürelerehttp://www.wipo.int/madrid/en/ adresinden ulaşılabilir.

Uluslar arası başvurulara ilişkin olarak belirlenen ülkeler tarafından tescil belgesi veriliyor mu?

* Hayır. Uluslar arası başvurulara ilişkin olarak belirlenen ülkeler tarafından herhangi bir tescil belgesi verilmemektedir. Belirlenen 12 veya 18 aylık süreler içerisinde ret kararı bildirilmeyen başvurular bu ülkelerde tescil edilmiş kabul edilir. Ret kararlarının bildirilmesi zorunludur ancak olumlu kararların bildirilmesi zorunlu değildir. Bununla birlikte bazı ülkeler olumlu (yayın, tescil vb.) kararlarını da bildirmektedir

Sonraki Belirleme nedir?

* Sonraki belirleme, uluslararası başvurunun ilk yapıldığı sırada tescil talep edilmeyen akit taraflardan bazılarında daha sonra tescil talep edilmek istenildiğinde, yeni bir uluslararası başvuru yapmak yerine önceki uluslararası tescilin bu ülkelere de genişletilmesi talebinde bulunulmasıdır. Yeni bir başvuru yapmak yerine sonraki belirleme talebinde bulunulması hem başvurunun daha düşük bir ücretle yapılmasını sağlayacak hem de bütün ülkelerde tek bir uluslar arası tescille koruma elde edilmesini sağlayarak, yenileme, devir, sahip bilgileri değişikliği gibi işlemlerde işlem kolaylığı ve maliyet avantajları sağlayacaktır.

Uluslar arası başvuruların reddine karşı itirazlar nasıl yapılır?

* Bir uluslar arası başvurunun belirlenen bir ülke tarafından reddi durumunda bu ret kararına karşı itirazlar ilgili ülkenin Marka ve Patent Ofisine doğrudan yapılır. Bu tür itirazlarda Marka ve Patent Ofisleri genellikle vekil kullanılmasını zorunlu tutmaktadır.

Madrid Sisteminde “Bağımlılık Prensibi (Central Attack)” nedir?

* Madrid sistemi çerçevesinde elde edilen uluslar arası tesciller 5 yıl süreyle esas başvuruya/tescile bağımlıdır. Bu beş yıllık süre içerisinde esas başvurunun/tescilin reddedilmesi, iptali, hükümsüz kılınması gibi işlemler uluslar arası başvuruya da aynen yansıtılır.

Madrid Sisteminde “Dönüştürme (Transformation)” nedir?

* Madrid sistemi çerçevesinde elde edilen bir uluslar arası tescilin, bağımlılık prensibi nedeniyle kısmen veya tamamen iptali durumunda belirlenen ülkelerin tamamında veya bazılarında ulusal başvuru/tescile dönüştürülmesidir. Dönüştürme talebinin uluslar arası başvurunun WIPO tarafından iptalinde itibaren üç ay içerisinde ilgili ulusal ofise yapılması gerekmektedir. Bu tür işlemlerde Marka ve Patent Ofisleri genellikle vekil kullanılmasını zorunlu tutmaktadır.

Coğrafi İşaret Nedir?

Sınai mülkiyet hakları kapsamında olan coğrafi işaretler menşe ve mahreç işaretleri olarak iki grupta anılırlar.

Bir ürünün menşei olan yöre, alan veya bölge adı menşe adı olarak anılır. Bu şekilde anılabilmesi için ürünün,

Coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan, bölge veya çok özel durumlarda ülkeden kaynaklanan bir ürün olması;

Tüm veya esas nitelik veya özellikleri bu yöre, alan veya bölgeye özgü doğa ve beşeri unsurlardan kaynaklanan bir ürün olması;

Üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tümüyle bu yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılan bir ürün olması,

şartlarının birlikte karşılanması gerekir. Bu tür ürünlere örnek olarak Çerkez peyniri, Trabzon tereyağı, Bozcaada şarabı, Van otlu peyniri verilebilir. Bu ürünlerin nitelikleri, kalitesi, ünü ve diğer özellikleri belirli bir coğrafi yerin doğa ve beşeri unsurlarından kaynaklanan özellikler taşır ve bu ürünler bu özellikleri ile ün kazanmışlardır. Menşe adını taşıyacak ürünler ait oldukları coğrafi bölgenin dışında üretilemezler. Çünkü ürün, niteliklerini ancak ait olduğu yöre içinde üretildiği takdirde kazanabilir.

Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilemeyecek İşaretler Nelerdir?

* a) Coğrafi işaret tanımına uymayan adlar ve işaretler,

b) Ürünlerin öz adı olmuş adlar ve işaretler,

c) Ürünün gerçek kaynağı konusunda halkı yanıltabilecek olan bitki türleri, hayvan soyları veya benzer adlar,

d) Kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı işaretler,

e) Paris Sözleşmesi ve Dünya Ticaret Örgütü’nü kuran Anlaşmaya üye ülkelerde korunmayan veya koruması sona ermiş veya kullanılmayan adlar ve işaretler

Coğrafi İşaret Hakkına Tecavüz Halleri ve Uygulanacak Cezalar Nelerdir?

* Coğrafı İşaret Hakkına Tecavüz Halleri ilgili KHK’da belirtildiği gibi aynen şunlardır:

Tescil edilmiş coğrafi işaretler, bunların kullanım hakkına sahip olmayan üçüncü kişiler tarafindan aşağıda yazılı biçimde kullanımları coğrafı işaret hakkına tecavüz sayılır.

a) Tescilli adın ününden herhangi bir biçimde yarar sağlayacak kullanımlar veya tescil kapsamındaki ürünleri andıran yada çağrıştırabilen ürünlerle ilgili olarak tescilli adın dolaylı veya dolaysız olarak ticari amaçlı kullanımı,

b)Sözcük olarak gerçek coğrafi yeri ifade etmekle birlikte halkta haksız biçimde ürünün başka yer kaynaklı olduğu izlenimini bırakan kullanımı veya korunan adın tercümesinin kullanımı veya ‘stilinde’, ‘tarzında’, ‘tipinde’ ‘türünde’, ‘yöntemiyle’, ‘orada üretildiği biçimde’ veya benzeri diğer açıklama veya terimlerle birlikte kullanımı,

* Bir Ülkede Tescil Edilen Coğrafı İşaretin Tüm Dünyada Geçerli Olacağı Düşüncesi Kamuoyunda Yaygındır. Bu Doğru Mudur?

* Hayır. Türkiye’de tescil edilen coğrafi işaretler sadece Türkiye sınırları içinde geçerlidir. Paris Sözleşmesi’ne göre himayesi istenilen her ülke de ayrı müracaatda bulunulması gereklidir.